terug (Nederlands)

back (English)

Henk bij de Weg
Hardlopen met mijn geest. Wie ben ik? Wat doe ik?
Free Musketeers, Zoetermeer 2012; 145 blz. Paperback € 18,95.

Het boek is uitverkocht bij de uitgever maar nog wel verkrijgbaar bij de aueur. Bestel het boek
door een e-mail te sturen naar henk@bijdeweg.nl .
Gratis verzending binnen Nederland !


Samenvatting :

Hardlopen met mijn geest. Wie ben ik? Wat doe ik?

De geest is een vreemd instrument. Je kunt er niet alleen mee denken. Je kunt er ook mee hardlopen. Of liever, je kunt je spieren ermee trainen. Het boek bevat ongeveer negentig mini-essays die vertellen wat je met je geest kunt doen en wat je geest met jou doet. Ze gaan erover hoe de geest maakt wie je bent en wat je doet en hoe andere factoren jou en je handelen bepalen. Daarbij komt in een vijftal delen een groot aantal thema’s aan de orde.

Een eerste deel bevat mini-essays over het onbewuste. Centraal staat de vraag hoe onbewuste factoren ons handelen sturen. Want hebben we eigenlijk wel een vrije wil? Ook deze vraag komt hier maar meer nog in het volgende deel aan de orde.

Dan is er een deel over onze identiteit als persoon. Welke factoren maken dat ik ben wie ik ben? Zitten deze in onze geest of in ons lichaam of misschien horen factoren uit onze omgeving er ook toe? En zijn we een voortzetting van de persoon die we in ons verleden ooit waren?

Dit brengt ons bij verantwoordelijkheid: Als er zoveel factoren zijn waarop we kennelijk geen invloed hebben, zijn we dan nog wel verantwoordelijk voor wat we doen? Om hier zicht op te krijgen wordt in het volgende deel dit begrip uitgediept. Er wordt vooral behandeld wat verantwoordelijkheid inhoudt, wat voor soorten verantwoordelijkheid er zijn en wat voor gevolgen dit heeft voor ons handelen.

Het laatste deel wijkt enigszins af van de eerdere in die zin dat een centraal thema ontbreekt. De mini-essays hier zijn echter samen te vatten onder het idee “wat ons beweegt”. Ze gaan in de ruimste zin in op factoren die ons handelen bepalen. Zo denken we dat we te maken hebben met technische problemen, terwijl het in feite om sociale problemen gaat. We willen een ideale samenleving, maar we maken er een potje van. We denken geleid te worden door het goede of slechte in ons, maar we worden in een bepaalde richting geduwd. Dit zijn een aantal voorbeelden van onderwerpen uit dit hoofdstuk.

Het voorgaande geeft slechts een beperkt beeld van wat er in de mini-essays behandeld wordt. Ze snijden een veelheid van onderwerpen aan. Het is vooral een aansporing voor de lezer het boek te ontdekken en dan, zoals de inleiding zegt, de lezer te laten denken.

Het boek is voorzien van een literatuurlijst en geïllustreerd met foto’s van de hand van de auteur.


Inhoud

De lezer laten denken

Brein en Geest

Internet en ons brein

Onze geest zit niet alleen in ons hoofd

Een label aan mijn geest

De glimlach op mijn gezicht

Hoe het is om een zombie te zijn

De zombie in me

Ik en mijn zombie

Wie stuurt het lichaam?

Ben ik voor mijn handelingen verantwoordelijk of is het mijn zombie (1)?

Ben ik voor mijn handelingen verantwoordelijk of is het mijn zombie (2)?

Hardlopen en mijn lichaam

Lichaamsschema

Lichaamskennis en propositionele kennis

Woorden en kennis

Hardlopen met mijn geest

Bijgelovig als een duif

De vloeiendheid van de werkelijkheid

De werkelijkheid hallucineren

Menselijke kaarten

Gevaarlijke gedachten

Schuldig aan wat je niet gedaan hebt

Vrije Wil

De vrije wil in context

Wilsvrijheid

Vrijheid van handelen

Vrijheid en determinisme (1)

Vrijheid en determinisme (2)

Bepalen mijn hormonen mijn vrijheid?

Waarvoor stemmen we eigenlijk?

Ervaren van witheid

 

Persoon en Identiteit

Persoonlijke identiteit (1) tot en met (22)

(23) Ben ik verschillende personen?

(24) Zien mijn ogen of ziet mijn persoon?

(25) Worden we een beetje een varken?

(26) Persoonlijke identiteit en de ogen van de ander

(27) Persoonlijke identiteit en de ogen van Big Brother

(28) Big Brother en het panopticum van Bentham

(29) Persoonlijke identiteit in context

(30) Cultuur en onze persoon

(31) De groep waarbij je hoort

 

Ethiek en Handelen

Ethiek als neurowetenschap

Je schuldig voelen over wat je niet gedaan hebt

Doen en toelaten

Toelaten en verantwoordelijkheid

Prijs degene die het verdient

Of je verantwoordelijk bent hangt af van wat je doet

Objectieve en subjectieve verantwoordelijkheid

Verantwoordelijkheid en de niveaus van zin

Slechte handelingen, goede gevolgen

Verantwoordelijkheid en hoe we beschrijven wat we doen (1)

Verantwoordelijkheid en hoe we beschrijven wat we doen (2)

Verantwoordelijkheid voor wat je niet doet

De meetbaarheid van verantwoordelijkheid

Wat betekent het verantwoordelijk te zijn?

Geen verantwoordelijkheid voor wat je deed?

Goede en slechte handelingen (1)

Goede en slechte handelingen (2)

Goede en slechte handelingen (3)

‘Per ongeluk’ en ‘per vergissing’

Lof krijgen voor wat je doet

De betrekkelijkheid van een handeling

De ontwikkeling van de mens en het vermogen te handelen

Het vernietigen van handelingen

Verrichten en maken

Hoe lang duurt een handeling?

Vertrouwen

 

Wat ons beweegt

Sociale problemen zijn geen technische problemen

Onze toekomst maken we zelf

Onze technische grenzen zijn menselijk

Verantwoordelijkheid voor wat je overkomt.

Arcadia

De duivel in onze geest

De held in onze geest

‘Wanneer je iemand tot moorden hebt aangezet, kun je hem niet als een machine uitzetten’

De banaliteit van banaliteit

Vrijheid van geweten

Lichaam en ziel in de tuin

Genieten van een fietstocht

Hardlopen als kunst en levenswijze

Tijd als afstand

Een paspoort voor de wereld

Kan men verlangen zonder te lijden?

‘Alleen wie kan zien kan ook dromen’

Enkele gedachten bij een citaat van Martha Nussbaum

Wat is er mis met de wetenschap?

Onze geest als emmer

Filosofische puzzels

 

Aangehaalde literatuur