terug naar de inleiding  

terug naar de homepage

Eerste Wereldoorlog - Foto's van het Westfront 

Vogezen en Elzas

0) Voor het officieel begon: De eerste doden

Hoewel Duitsland op 3 augustus 1914 Frankrijk de oorlog verklaarde, vielen de eerste doden al een dag eerder in de strijd tussen beide landen. Kor- poraal Jules-André Peugeot was ingekwartierd in een huis in Joncherey in de zuidelijke Elzas. Op 2 augustus rond half tien kwam de dochter van de huiseigenaar melden dat ze een Duitse patrouille in het dorp had gezien. Peugeot en zijn mannen gingen er meteen op af. Een half later stootten ze op de Duitse eenheid. Toen de Fransen de Duitsers gevangen wilden nemen, schoot Albert Mayer, de commandant van de Duitse patrouille, tweede-luite- nant  Peugeot met zijn pistool  in de schouder. Peugeot viel, schoot nog terug op Mayer maar miste, waarop andere Franse soldaten Mayer dodelijk verwondden. Mayer overleed ter plekke. Peugeot werd teruggebracht naar het huis waar hij ingekwartierd was, waar ook hij stierf. Ze gelden als de eerste gevallenen voor hun land in de Eerste Wereldoorlog. Peugeot werd begraven in zijn woonplaats Étupes in het department Doubs, waar hij on- derwijzer was. Op 16 juli 1922 werd in Joncherey tegenover het huis waar Peugeot ingekwartierd was een monument voor hem geplaatst. dat werd ingewijd door de Franse president Poincaré. Op 24 juli 1940 werd dit monument door de Duitse bezettingstroepen vernield, zoals de plaquette op de foto rechtsboven ons verteld. In 1959 is op deze plaats aan de D463 een nieuw monument voor Peugeot geplaatst. (foto rechtsboven; de plaquette rechtsboven bevindt zich op een hek links van het monument). Albert Mayer werd eerst in Joncherey begraven. Zijn lichaam werd later bijgezet op de Duitse militaire begraafplaats in Illfurth (ten zuiden van Mulhouse). Zijn graf ligt links naast het massagraf aldaar (foto's beneden).

1) Algemeen

Om strategische redenen en voor de bevoorrading van het front in de Vogezen legde het Franse leger in 1914 een 89 km lange weg aan vanaf
Sainte-Marie-aux-Mines in het noorden tot aan Cernay in het zuiden. Deze zogeheten Route des Crêtes loopt ongeveer langs de vroegere
Frans-Duitse grens van na de oorlog van 1870-71 en passeert onder andere de Col du Bonhomme, de Col de la Schlucht, het Hohneck Massief,
de Col du Markstein, Col du Grand Ballon en de Vieil Armand (Hartmannswillerkopf). Omdat de weg net onder de toppen aan de westkant ervan
lag, was deze beschut voor Duits kanonvuur. De Route des Crêtes is nu populair bij toeristen en racefietsers. De foto hierboven toont de weg vlak
voor de top van de Col du Grand Ballon met de maker van deze website.

Linksboven de Franse militaire begraafplaats Bois de Maettlé bij Sondernach. Hier liggen 373 Franse soldaten uit de Eerste Wereldoorlog, voornamelijk gesneuveld
bij de gevechten in het dal van de Fecht, en één soldaat gesneuveld in de Tweede Wereldoorlog. De begraafplaats is in 1920 aangelegd en tussen 1924 en 1929
gereconstrueerd. Het nabijgelegen dorp Sondernach werd tijdens de Slag van Metzeral in juni 1915 geheel verwoest. Na de oorlog werd er, net als overal elders
in Frankrijk, een monument opgericht om de doden uit de oorlog te herdenken. In de Tweede Wereldoorlog werd dit echter door de Duitse bezetters verwoest.
De foto rechtsboven toont het monument dat hiervoor later in de plaats is gekomen en ook de doden uit WO II herdenkt.

Bij Le Breitfirst, niet ver van de Col du Markstein,  bevindt zich een begraafplaats voor elf  gesneuvelde Franse soldaten. In 1940 werd door de Duitsers het bijbehorende monument vernield. In 1979 werd dit monument er neergezet.

–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–

2) De Petit Ballon

De Petit Ballon was van grote strategische waarde: Wie de top bezat beheerste de omgeving. De Fransen deden in maart 1915 dan ook een poging de berg,
die in Duitse handen was, te veroveren, maar tevergeefs. De foto linksboven toont de bunker die de Duitsers op de top van de Petit Ballon gebouwd hadden.
De foto ernaast laat restanten prikkeldraad naast de bunker zien.





De foto's hierboven laten de strategische waarde van het bezit van de Petit Ballon zien. Linksboven het uitzicht richting noord, rechtsboven richting oost en
rechtsonder richting zuid. Op de laatste foto kan mijn schuin linksboven de boom in het midden een bomkrater zien. De foto rechtsonder toont deze van nabij.

–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–

Ruïne van het voormalige Hotel Grand Ballon dat van 1888 tot 1914 op de berg nabij de top gestaan heeft

Hartmannswillerkopf of Hartmannswillerkopf, in het Frans bekend onder de naam Vieil Armand, was één van de meest omstreden punten in de Vogezen. Vooral in 1915 is er diverse keren hard
gevochten. Daarna nam de gevechtsactiviteit sterk af. Tussen 1914 en 1918 zijn er zo'n 30.000 soldaten gesneuveld, meest Fransen. De foto's boven tonen het Franse oorlogskerkhof ter plekke
met individuele graven (foto midden) en een massagraf (foto links op de voorgrond en foto rechts).

Privé monument voor Pierre Scheurer nabij Hartmannswillerkopf. Scheurer, geboren op 18 oktober 1887 in Thann in de Elzas, diende in het 152e Infanterieregiment van het Franse leger en raakte op 26 april 1915 zwaar gewond bij een granaatexplosie in het regimentshoofdkwartier. Hij overleed twee dagen later in het veldhospitaal in Moosch aan zijn verwondingen.

–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–.–

terug naar de inleiding  

terug naar de homepage